अत्यंत महत्वाची बातमी ; दुकानातून खरेदी वेळी मोबाईल क्रमांक देताय, नवीन नियमावली पहा
मंडे टू मंडे न्युज वृत्तसेवा। जर तुम्हाला कोणत्याही दुकानात बिलिंग करताना मोबाईल नंबर विचारला जात असेल तर तुम्ही ही बातमी जरूर वाचा. ग्राहक व्यवहार मंत्रालयाने किरकोळ विक्रेत्यांना काही सेवा देण्यासाठी ग्राहकांचे वैयक्तिक तपशील किंवा मोबाईल क्रमांक घेण्याचा आग्रह न करण्याचे आदेश दिले आहेत. ग्राहकांकडून आलेल्या तक्रारींनंतर ही अॅडव्हायजरी जारी करण्यात आली आहे. ते म्हणाले की, अनेक किरकोळ विक्रेत्यांनी त्यांचा मोबाईल नंबर शेअर करण्यास नकार दिल्यास ग्राहकांनी त्यांना सेवा दिली जात नसल्याच्या तक्रारी केल्या आहेत.
वैयक्तिक क्रमांकाशिवाय बिल बनवू शकत नाही
ग्राहक व्यवहार सचिव म्हणाले की, ‘विक्रेत्यांचे म्हणणे आहे की जोपर्यंत वैयक्तिक क्रमांक दिला जात नाही तोपर्यंत ते बिल बनवू शकत नाहीत. ग्राहक संरक्षण कायद्यांतर्गत ही अनुचित आणि प्रतिबंधात्मक व्यापार प्रथा आहे. माहिती गोळा करण्यामागे कोणतेही तर्क नाही.गोपनीयतेची चिंता असल्याचे ते म्हणाले. त्यामुळे, ग्राहकांच्या हितासाठी या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी रिटेल उद्योग आणि उद्योग संघटना कॉन्फेडरेशन ऑफ इंडियन इंडस्ट्री (CII) आणि FICCI यांना सल्लागार जारी करण्यात आला आहे.
देशातील ग्राहकांसाठी बिले तयार करण्यासाठी किरकोळ विक्रेत्यांना तुमचा मोबाईल नंबर देणे आवश्यक नाही. तथापि, किरकोळ विक्रेते व्यवहार पूर्ण करण्यासाठी एकाच क्रमांकाचा आग्रह धरत असल्याने ग्राहकांना त्रासदायक स्थिती निर्माण होते. बर्याच वेळा, ग्राहकांना यापैकी बर्याच परिस्थितींमध्ये निवड रद्द करण्याचा पर्याय दिला जात नाही.
शॉपिंग मॉल, रिटेल स्टोरमध्ये खरेदी केल्यानंतर बिल काऊंटरवर ग्राहकाचा मोबाईल नंबर मागितला जातो. कॉम्प्यूटरमध्ये ग्राहकाचा मोबाईल नंबर रजिस्टर केल्यानंतर बिलिंगची प्रक्रिया पुढे जाते. अनेक ठिकाणी तर मोबाईल नंबरबरोबरच ईमेल आयडी देखील मागितला जातो. पण आता मोबाईल नंबर देणं बंधनकारक नाही. ग्राहकांची संमती असेल तरच तो दुकानदाराशी आपला मोबाईल नंबर शेअर करु शकतो. यासाठी दुकानदार ग्राहकावर दबाव टाकू शकत नाही.
मोबाईल नंबरशिवाय बिल तयार करु शकत नाही, असं दुकानदारांकडून सांगितलं जातं आणि जबरदस्तीनं ग्राहकांचा मोबाईल नंबर मागितला जातो. बिल देण्यापूर्वी प्रत्येक वेळी मोबाईल क्रमांक विचारण्याच्या पद्धतीवर सातत्याने लोकांकडून तक्रारी नोंदवल्या जात होत्या. त्याच पार्श्वभूमीवर केंद्र सरकारनं हा महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतलाय.. त्यामुळे यापुढे दुकानदारानं किंवा मॉलमध्ये तुमचा मोबाईल नंबर मागितला गेला तर अजिबात देऊ नका..
क्यू आर कोड वापरताना सावधान
देशात क्यूआर कोडद्वारे पेमेंट करण्याचं प्रमाण मोठ्या प्रमाणात वाढलंय. यूपीआयवर आधारित पैसे देण्याची ही पद्धत लोकप्रिय ठरलीय. त्यामुळे हॅकर्सकडून मोठ्या प्रमाणात लोकांची फसवणूक होतेय. बनावट क्यूआर कोड लावून लोकांचे स्मार्टफोन हॅक करण्याचं प्रमाण वाढलंय. एवढंच नाही तर तुमच्या वैयक्तिक माहितीचा वापर करुन ब्लॅकमेल देखील केलं जातं.